Szkliwo jest najtwardszym materiałem w ludzkim ciele i jest zewnętrzną warstwą zębów. Warstwa ochronna otaczająca zębinę składa się głównie z hydroksy apatytu. Szkliwo składa się też z fosforu, wapnia, sodu, magnezu, węglanów, białek i tłuszczów. Jeśli szkliwo jest słabo rozwinięte jako naturalna warstwa ochronna zębów, np. niewystarczająca lub w ogóle nie występuje, występuje tzw. hipoplazja szkliwa. Jest to schorzenie, które powinno być leczone, w przeciwnym wypadku może prowadzić do poważnych problemów, a w konsekwencji do ekstrakcji zębów. Niedorozwój szkliwa leczenie powinno być podjęte natychmiast, to wykryciu tej dolegliwości. Jakie są przyczyny hipoplazji? Czym się objawia i jak można jej zapobiec?
Przyczyny hipoplazji szkliwa
Nierzadko pacjenci odwiedzają gabinet stomatologiczny ze względu na wady szkliwa. Zazwyczaj diagnozuje się wtedy ubytek szkliwa, który w większości przypadków wynika z zewnętrznych czynników mechanicznych. Może to być ścieranie, które może wystąpić w przypadku nadmiernego nacisku szczoteczką podczas szczotkowania zębów. Powszechna jest również tak zwana erozja szkliwa, o której mówi się, gdy kwaśne napoje lub żywność atakują i uszkadzają warstwę ochronną. Jednak w rzadkich przypadkach przyczyną takich defektów szkliwa może być hipoplazja.
Choroba ta, której towarzyszy zmniejszenie szkliwa lub zjawisko całkowitego braku szkliwa, jest wrodzona w wielu przypadkach. Wada genetyczna może być przyczyną nieprawidłowego funkcjonowania tzw. ameloblastów, komórek odpowiedzialnych za powstawanie szkliwa w fazie mineralizacji zębów mlecznych i stałych. Hipoplazja szkliwa może objawiać się czysto wizualnie przez małe, szeroko rozstawione, brązowawe zabarwione zęby. Leki, takie jak antybiotyki zawierające substancję czynną tetracyklinę lub fluoroza zębów spowodowana przedawkowaniem fluoru, mogą również powodować ubytki szkliwa. Na pewno niedorozwój szkliwa leczenie powinno być podjęte natychmiast.
Leczenie – dlaczego jest tak ważne?
Istnieje kilka powodów, dla których zarówno młodzi, jak i starsi pacjenci, którzy cierpią na niedorozwój szkliwa leczenie powinni podjąć najszybciej, jak się tylko da. Przede wszystkim zęby pacjentów cierpiących na hipoplazję szkliwa nie wyglądają estetycznie. Widoczne są brązowe przebarwienia, rozstawy i optyczne zmniejszanie się zębów czy ubytki. Często uszkodzenia te są najmniejszym problemem. Ze stomatologicznego punktu widzenia o wiele bardziej niepokojący jest fakt, że zęby z chorym szkliwem są znacznie bardziej podatne na próchnicę. Zaburzona struktura powierzchni zęba pozwala bakteriom na swobodne przenikanie do wnętrza zęba. Próchnica zębów i zapalenie są dość częste.
Dodatkowo w kontakcie z gorącymi lub zimnymi pokarmami i napojami reagują nadwrażliwością, która często objawia się wyjątkowo nieprzyjemnym bólem dla pacjenta. Głównym problemem w hipoplazji szkliwa jest to, że nie można bezpośrednio wyleczyć choroby. Wynika to przede wszystkim z faktu, że nie można po prostu odbudować nieistniejącego szkliwa. W takim wypadku szczególnie ważne jest, aby pacjenci cierpiący na hipoplazję szczególnie skrupulatnie dbali o jamę ustną i byli poddawani badaniom. Tylko w ten sposób można zapobiec powstawaniu dalszego ubytku szkliwa w zębach.
Leczenie hipoplazji szkliwa
Pacjentom, u których zęby są szczególnie uszkodzone, zaleca się wstawienie koron, licówek czy uzupełnienie ubytków innym materiałem. Można wówczas nie tylko przywrócić estetykę zębów, ale na przykład zmniejszyć nadwrażliwość zębów. Kolejnym powodem jest również to, że korony i inne uzupełnienia chronią zęby przed wnikaniem bakterii, a to w konsekwencji zapobiega rozwojowi próchnicy. Niedorozwój szkliwa leczenie może być skuteczne, jeśli pacjenci będą stosować się do zaleceń lekarza i odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej. Konsekwentna pielęgnacja zębów pozwala zapobiegać powstawaniu plam na zębach, próchnicy, chorobom dziąseł i innym problemom z zębami.
Zęby powinny być szczotkowane pastą z fluorem przynajmniej dwa razy dziennie. Używać trzeba też nici dentystycznej i szczoteczki międzyzębowej. Ważne jest też, aby zachęcić dzieci do dobrej higieny jamy ustnej i stosowania innych środków zapobiegawczych, aby zęby pozostały mocne i zdrowe. Bardzo ważne jest, aby dzieci od najmłodszych lat nauczyły się prawidłowego obchodzenia się ze szczoteczką i pastą do zębów. Należy także regularnie ściągać kamień nazębny. Lekarz może zalecić także inne zabiegi higienizacji, które wzmocnią zęby i zapobiegną powstawaniu różnych schorzeń. Nie bez znaczenia jest też dieta. Niedorozwój szkliwa leczenie i zapobieganie powstawaniu tej choroby nie będą skuteczne, jeśli będą spożywane nadmiernie słodkie napoje czy kwaśne produkty.
Jeśli ktoś spożywa takie produkty, to powinien po jedzeniu czy piciu przepłukać jamę ustną wodą. Wówczas kwasy zostaną rozpuszczone i nie będą miały tak negatywnego wpływu na szkliwo i zęby. Większości problemom występujących w jamie ustnej można zaradzić. Należy odpowiednio dbać o jamę ustną i regularnie odwiedzać gabinet dentystyczny.
